ပြောင်းစိုက်ပျိုးနည်း အပြည့်အစုံ
⦿ ကြိုက်နှစ်သက်သော မြေ
မြေအမျိုးအစားမရွေး စိုက်ပျိုးနိုင်သော်လည်း မြေစေးမဆန်သော မြေရွ နှင့် သဲမဆန်သော မြေအမျိုးအစား ဖြစ်သင့်သည်။ ရေမဝပ်၊ စိမ့်မစွဲသောမြေ၊ အစိုဓာတ်ထိမ်းနိုင်သောမြေ၊ သစ်ဆွေးဓာတ် ကြွယ်ဝသောမြေ၊ နုံးမြေ၊ နုံးစနယ်မြေ ကြိုက်နှစ်သက်သည်။ မြေချဉ်ငံဓာတ်(၆ – ၆.၈) အတွင်း ကြိုက်နှစ်သက်သည်။
⦿ မြေပြုပြင်ခြင်း
ပြောင်းစိုက်မည့် မြေကွက်အား ကြိုတင်ထယ်ရေးပြင်ထားရသည်။ ယခင်သီးနှံအကြွင်းအကျန်များနှင့် ပေါင်းမြက်များ ထယ်စာခဲအောက်မြုပ်စေခြင်းဖြင့် အော်ဂဲနစ်ဓာတ်များရစေပြီး ပေါင်းမြက်ပေါက်မှု သက်သာ စေပါသည်။ ပြောင်းစိုက်ခါနီး ထယ်ရေးမပြင်မီတွင် သစ်ဆွေး၊ နွားချေးဆွေးများ ထည့်ပြီးမှ မြေပြင်ပါ။ ထယ် (၁-၂) စပ် နှင့် ထွန် (၂-၄) စပ် မြေအမျိုးအစား အနေအထားအရ ပြုပြင်ပါ။
⦿ စိုက်စနစ်
ပြောင်းသည် လေဖြင့် ဝတ်မှုန်ကူးသောအပင်ဖြစ်၍ အတန်းများအား လေသွားလမ်းကြောင်းကို ကန့်လန့် ဖြတ်၍ ထားသင့်သည်။
အတန်းကြား(၂ ပေခွဲ) ၊ အပင်ကြား (၈ – ၁၀ ) လက်မတွင် (၁) ကျင်း (၁) ပင် ထားပြီး စိုက်ပါ။ မျိုးနှင့်စိုက်စနစ် ကွဲပြားသည်နှင့်အမျှ အတန်းကြား၊ အပင်ကြား ကွာခြားနိုင်ပါသည်။
⦿ ရေသွင်းခြင်း
ပြောင်း တစ်ရာသီ အပြည့်အဝကြီးထွား ဖြစ်ထွန်းရန် ရေ (၂၂-၂၅) ဧကလက်မ လိုပါသည်။ (၁) ဧကလက်မ အတွက် ရေ (၂၇,ဝဝဝ) ဂါလန်လိုအပ်၍ ၂၂ ဧကလက်မအတွက် (၅၉၄,ဝဝဝ) ဂါလန်လိုပါသည်။ လုံလောက်သော မိုးရေမရပါက (သို့မဟုတ်) ရေသွင်းစိုက်ပါက ၂ဝ၊ ၄ဝ၊ ၆ဝ၊၈ဝ၊ ၁ဝဝ ရက်သားများတွင် ရေပေးသွင်းပါ။ တစ်ကြိမ် နှင့်တစ်ကြိမ် တိုးပြီး ပေးသွင်းသင့်ပါသည်။
⦿ မြေသြဇာကျွေးခြင်း
မြေခံအဖြစ် ကောမက်စွမ်းအား (၁) အိတ် နှင့် ကောမက်ဂျစ်ပ်ဆမ် (၁) အိတ် ရောစပ်၍ တစ်ဧကနှုန်းကျွေးပါ။
၂၀-၂၅ ရက်သားဘောင်လုံးချိန်တွင် ကောမက်သီးစုံ(၁) အိတ်ကို ကောမက် ဂျီ-၄၅ (၁) အိတ်နှင့် ရောစပ်ကျွေးပါ။
၄၀-၄၅ ရက်သားတွင် ကောမက်သီးစုံ(၁) အိတ်ကို ကောမက် ဂျီ-၄၅ (၁) အိတ်နှင့် ရောစပ်ကျွေးပါ။
⦿ ပေါင်းမြက်နှိမ်နင်းခြင်း
ပြောင်းထယ်ရေးမပြင်မီ ပေါက်နေသော ပေါင်းမြက်များအား ပေါင်းကေလာ၊ ပရိုင်မာဆေးများဖြင့် ကြိုတင်နှိမ်နင်းပါ။
မြက်ယားနှင့် အခြားပေါင်းများအတွက် မဟာမိတ်ပေါင်းသတ်ဆေး ကိုဆေးဖျန်းပုံးတစ်ပုံးလျှင် ၅၀ ဂရမ် နှုန်းဖြင့် ပြောင်းပင်စိုက်ပြီးပြီးခြင်း မြေအစိုဓာက်ကောင်းချိန် ၅-၆ ပုံးဖျန်းပါ။ ပေါင်းပင်ငယ်စဉ် စိုက်ပြီး ၁၅ ရက်အောက်ဖျန်းနိုင်လျှင် အကောင်းဆုံးဖြစ်ပါသည်။ ၁၅ ရက်ထက်ကျော်သွားလျှင် ခေါင်ညွန့်ထဲမဝင်အောင်ဖျန်းရမည်။
ပြောင်းပေါင်းအမြန်သတ်လိုပါက ပြောင်းကောင်းပေါင်းသေ ဆေးဖျန်းပုံးတစ်ပုံးလျှင် 120 -150 စီစီ နှုန်း ဖြင့် တစ်ဧက ၅ -၈ ပုံးဖျန်းပါ။
ပြောင်းတန်းကြားပေါင်းသတ်ဆေး – ဆေးတစ်ပုံးလျှင် ပရိုင်မာ ၁၀၀ စီစီ ကို အုပ်ဆောင်းခေါင်းသုံး၍ ဖျန်းပါ။ ပြောင်းပင်သက်တမ်း ၃၀ ရက်သားနောက်ပိုင်းတွင်သုံးရန် ။ ပရိုင်မာသည် ထိသေရွေးချယ်မဲ့ ပေါင်းသတ်ဆေး ဖြစ်ပြီး ဆေးစက်ထိသော အရွက်များ လောင်းကျွမ်းနိုင်ပေမဲ့ အပင်အတွက် ပြဿနာ မရှိပါ။ ကုန်ကျစရိတ် အလွန် သက်သာသော ပေါင်းသတ်ဆေးဖြစ်သည်။
⦿ ရိတ်သိမ်းခြင်း
စိုက်ပြီး ၄ လ ဆိုရင် ရိတ်သိမ်းနိုင်ပြီး ဒေသအလိုက် ကွဲပြားနိုင်သည်။ မြေဩဇာ စနစ်တကျ အသုံးပြုပြီး ပိုးရောဂါ ကင်းစင်ပါက ၂၀၀၀ – ၂၅၀၀ ပိဿာ အထိ ထွက်နိုင်သည်။