မိုးစက်များနှင့်အတူ မိုးစပါး စိုက်ပျိုးချိန်သို့ ရောက်ရှိလာပြီဖြစ်သည့် အားလျော်စွာ မိုးမရွာခင်ကတည်းက ကြိုတင်ကြဲထားသော စပါးအခြောက်ကြဲခင်းများ၊ မိုးရေ၊ ဆည်ရေကို အမှီပြု၍ စိုက်ပျိုးထားသော စပါးခင်းများတွင် ပေါင်းပင်များသည်လည်း စပါးနှင့်အပြိုင် ယှဉ်သန်ကြီးထွားနေကြပြီ ဖြစ်ပါသည်။

ဒါ့ကြောင့် တောင်သူကြီးတို့အနေဖြင့် စပါးခင်းနှင့် ပေါင်းအန္တရာယ်ကို သတိမူရတော့မည် ဖြစ်သည်။
စပါးခင်းများတွင် ပေါင်း(စပါးမှ လွဲ၍ အခြားမည်သည့် အပင်မဆို)များကို အပင်ငယ်စဉ်ကတည်းက မနှိမ်နင်းနိုင်ပါက စပါးအထွက်နှုန်းကို လျော့ကျစေနိုင်ပါသည်။
ပေါင်းမြက်များကို လေ့လာခွဲခြားကြည့်မယ်ဆိုရင် မြက်အုပ်စု၊ မုန်ညှင်းအုပ်စုနှင့် ရွက်ပြန့်ပေါင်းအုပ်စု ဟူ၍ အဓိက ပေါင်းအုပ်စု (၃)မျိုး ရှိပါသည်။

မြက်အုပ်စုတွင် ဆင်ငိုမြက်၊ ဝမ်းဘဲစာ၊ မြက်သီး၊ ဒေါင်းမြီးပျံ၊ မြေစာ၊ မြက်ကြိမ်၊ မြက်ခါး၊ လက်သည်းခွ၊ လက်သည်းကွဲ၊ တက်ကွက်၊ ငသယောင်၊ ရေမချိုးရေမဆွတ် စသည်တို့ပါဝင်ပါသည်။

မုန်ညင်းအုပ်စု၌ မုန်ညင်းစိမ်း၊ မုန်ညင်းဝါ၊ မြက်ကွမ်းသီးလေး၊ ဝက်လာ၊ မုန်ညင်းဥနက်၊ စသည်တို့ ပါဝင်ပြီး ရွက်ပြန့်ပေါင်းအုပ်စုမှာ ကတောက်ဆက်၊ မှိုနတို၊ လယ်ပတူ၊ ဆေးပုလဲ၊ ကြိတ်မှန်၊ ကျွဲကြောင်မင်၊ လေးညှင်း၊ လိပ်ရင်ဘက်၊ ဟင်းနုနွယ်၊ ဗေဒါ စသည်တို့ ပါဝင်ပါသည်။

စပါးသီးနှံ၏ အရေးကြီး ကာလဖြစ်သော ၄၅ ရက် သက်တမ်းအတွင်း စပါးခင်းများသည် ပေါင်းများ ကင်းစင်နေသင့်ပါသည်။ ပေါင်းများကို ခွဲခြားနိုင်ပြီဆိုလျှင် အသုံးပြုရမည့် ပေါင်းသတ်ဆေးများအကြောင်းလည်း သိထားသင့်သည်။

၁။ သီးနှံများ မစိုက်ပျိုးမှီ ပေါင်းကြမ်းသတ်ခြင်း ( Pre Planting Herbicide)

သီးနှံပင်စိုက်ပျိုးမည့်နေရာတွင် ပေါက်နေသော ပေါင်းကြမ်းများကို သီးနှံမစိုက်ခင် ကြိုတင်နှိမ်နင်းထားခြင်းဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်တွင် ရှိသော ရွေးချယ်မဲ့ ထိသေအာနိသင်ရှိ Paraquat dichloride နှင့် ရွေးချယ်မဲ့ ပင်လုံးပြန့် အာနိသင်ရှိ Glyphosate နှင့် Glyphosate -% + ,-D Amine -%(SL) များကို အသုံးပြုနိုင်သည်။

၂။ သီးနှံမျိုးစေ့ကြဲပြီး လိုက်အုပ်နိုင်သော ပေါင်းသတ်ဆေး ( Pre-emergent Herbicide)

ပေါင်းမျိုးစေ့များ ပေါက်မလာစေရန် အတွက် သီးနှံမျိုးစေ့ကြဲပြီးခြင်း သို့မဟုတ် မကြဲခင် မြေပြင်ကို ဖျန်းသော အုပ်ဆေးဖြစ်သည်။ စိုက်ကြောင်းဆွဲစိုက်သော သီးနှံများအတွက် အဆင်ပြေနိုင်သော်လည်း tillage စိုက်ခင်းများအတွက် မသင့်တော်ပါ၊ ထယ်ရေး ကြမ်းလေ ဆေးအာနိသင်ထိရောက်မှု အားနည်းနိုင်လေဖြစ်သည်။ ထယ်ရေးထွန်ရေး ကောင်းဖို့လိုအပ်ပါသည်။ Oxyfluorfen , Pretilachlor, Metolachlor, Pendimethalin ကဲ့သို့ ဆေးများ အသုံးပြုနိုင်သည်။

၃။ ပေါင်းပင်ပေါက်လာပြီးမှ အရွက်ပေါ်ဖျန်းသော ပေါင်းသတ်ဆေး (Post Emergent Herbicide)

ပေါင်းပင်များ မြေပေါ် ပေါက်လာပြီးနောက်ဖျန်းသော ပေါင်းသတ်ဆေးဖြစ်သည်။ ပေါင်းပင် နုစဥ် ၂-၃ ရွက်ထွက်ချိန်ကတည်းက အသုံးပြုပေးနိုင်လျှင် အကောင်းဆုံးဖြစ်စည်။

သီးနှံပင်စိုက်ပျိုးပြီး ၁ လအတွင်း ပေါင်းရှင်းပေးနိုင်ပါက သီးနှံပင်အတွက် အကောင်းဆုံးဖြစ်သည်။

မိမိ စိုက်ပျိုးသော သီးနှံပင်အလိုက် ဈေးကွက်တွင် ရှိသော ပေါင်းသတ်ဆေးအမျိုးမျိုးကို ရွေးချယ် အသုံးပြုနိုင်သည်။

တောင်သူကြီးတို့အနေဖြင့်လည်း စိုက်ခင်းတွင်မှာ ပေါင်းပေါက်ရောက်မှုနည်းအောင် အောက်ပါနည်းလမ်းတွေကို ဆောင်ရွက်ပေးသင့်ပါသည်။

စပါးပေါင်းသတ်ဆေးဖြင့် နှိမ်နင်းမည်ဆိုပါက ပေါင်းပင်ငယ်ရွယ်စဉ်တွင် နှိမ်နင်းသင့်သည်။ အကယ်၍ ပေါင်းပင်ကြီးမှ နှိမ်နင်းမည်ဆိုလျှင် ပေါင်းနှိမ်နင်းရခက်စေမည်။

ပေါင်းစေ့ကင်းစင်သော မျိုးကောင်းမျိုးသန့်များ အသုံးပြုခြင်းဖြင့် ပေါင်းများကို လျော့ကျနိုင်သည်။
စပါးခင်း မြေပြင်ချိန် ထယ်ရေး နက်နက်၊ ထွန်‌ရေးညက်ညက်ဖြင့် သမန်းပြင်ညီညာမှုရှိခြင်းတို့သည် ပေါင်းပေါက်ရောက်မှုကို လျော့နည်းစေသည်။

ပေါင်းများသည် ပေါင်းစေ့မှ ပြန့်နှံ့နိုင်သောကြောင့် မိမိ အကွက် ဘေးပတ်လည်မှ အကွက်များတွင်ပါ ပေါင်းကင်းစင်ရန် လိုအပ်ပါသည်။‌

မိမိ ရေယူမည့် ရေမြောင်းများ ပတ်လည်တွင်လည်း ပေါင်းများမရှိစေရန် ဂရုစိုက်သင့်သည်။

စပါးစိုက်တောင်သူကြီးများ ခင်ဗျာ... ယခုလို မိုးစပါးစတင်စိုက်ပျိုးချိန် အပင်ငယ်စဥ်ကတည်းက ပေါင်းရှင်းပေးကြဖို့ အကြံပြုတိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်ခင်ဗျာ။